Bron: Stadsarchief Amsterdam
Soms fiets ik na mijn werk een stukje om. Dan rijd ik langs Artis over de Plantage Middenlaan. Halverwege stond daar tot voor kort het kolossale Sint Jacob, een verpleegtehuis met ruim 600 bewoners. Ik ken dat aantal zo precies omdat ik er als student een bijbaantje in de keuken had.
Sint Jacob was ooit berucht. Gebouwd in 1866 kende het hoge slaapzalen. Een gesticht zonder privacy en met een streng bewind. Liever dood dan naar Jacob, zoals m’n Amsterdamse oma zei. Later werd het beter. In de jaren ’80 en ’90 kwam er nieuwbouw. Met appartementjes voor wie nog op zichzelf kon wonen. En gesloten verpleegafdelingen met gemeenschappelijke huiskamers in lichte kleuren. Wij medewerkers hadden een code voor de afdelingsdeur. Toch slipten regelmatig bewoners in kamerjas en op pantoffels naar buiten. Zij werden dan dwalend door de Plantagebuurt teruggevonden.
Vorig jaar is die nieuwbouw ook alweer gesloopt, na amper vier decennia. Geheel in lijn met rijksbeleid laten we ouderen nu zo lang mogelijk thuis wonen. Ook als dat niet echt meer kan. Veel mantelzorgers ervaren dagelijks de consequenties. Aan de Plantage Middenlaan is het puin nu weggehaald. Het monumentale middengebouw staat er nog. Er komen dure appartementen omheen. Ik fiets erlangs op weg naar huis. Daar zie ik Wouter Bos op televisie. Een commissie onder zijn voorzitterschap heeft het advies ‘Oud en zelfstandig 2030’ uitgebracht. Bij de eerste aanbeveling kijk ik op: bouw weer specifiek voor ouderen. Slopen en dan weer bouwen. Het tekent onze verzorgingsstaat.
Wim is sinds januari 2020 directeur van RadarAdvies.
