Pgb kan beter
Gemeenten kunnen onmogelijk de jeugdhulp die in uitzonderingssituaties nodig is bij voorbaat al inkopen. Men is op dit moment aangewezen op een persoonsgebonden budget (pgb) waarmee de ondersteuningsvraag alsnog gefinancierd kan worden. Het pgb is oorspronkelijk bedoeld om mensen in eigen regie zelf kwalitatief goede zorg te laten organiseren.. Met het huidige pgb en het stelsel dat er voor nodig is, is van alles mis. Dit komt de zorg niet ten goede. En veel mensen zijn veel tijd en geld kwijt om te proberen de huidige problemen met het pgb op te lossen.
Het pgc: persoonsgebonden contract
Een persoonsgebonden contract houdt in dat de financiering van de jeugdhulp aan een jeugdige en/of ouder(s) via een aparte afspraak tussen de gemeente en de jeugdhulpverlener geregeld wordt. Aan de voorkant verschilt de werkwijze niet van die van het pgb; de voordelen van eigen regie, keuzevrijheid van de cliënt en innovatie in de zorg blijven behouden. Het verschil is dat de cliënt niet wordt opgezadeld met de financiering van de in te zetten jeugdhulp als de cliënt daar niet zelf voor kiest.
Pgc inzetten
Net als bij het persoonsgebonden budget meldt de cliënt zich met een hulpvraag.De jeugdige en/of ouders maken zelf de benodigde afspraken met de jeugdhulpaanbieder voor de in te zetten jeugdhulp. De gemeente beoordeelt de aanvraag en geeft toestemming om de jeugdhulp in te zetten. De gemeente maakt daarbij ook tariefafspraken met de jeugdhulpaanbieder voor de in te zetten vorm(en) van jeugdhulp en legt deze vast in een simpele overeenkomst. De jeugdhulpaanbieder factureert de ingezette jeugdhulp direct aan de gemeente.
Dit is zoals gezegd niets nieuws. Individuele financieringsafspraken worden op dit moment al ingezet door gemeenten, bijvoorbeeld om de financiering van de jeugdhulptrajecten die vallen onder de zorgcontinuïteit te regelen. Het punt is, dat in plaats van de inzet van het pgb, het afsluiten van een persoonsgebonden contract tussen gemeente en jeugdhulpaanbieder een veel betere oplossing is.
De voordelen van het pgb behouden
Het pgb is met reden in het leven geroepen, maar dat is niet het opvullen van gaten in het aanbod van ingekochte jeugdhulp. Het idee achter een pgb is dat het de regie in eigen hand van de cliënt, de keuzevrijheid en innovatie in de zorg bevordert. Soms is een pgb goedkoper dan zorg in natura. Maar het pgb is inmiddels een doel op zichzelf geworden. Bovendien voorziet het pgb niet beter in bovenstaande doelen dan wanneer de financiering van de in te zetten jeugdhulp direct tussen gemeente en jeugdhulpaanbieder of iemand uit het netwerk van de cliënt geregeld wordt.
De nadelen van het pgb verhelpen
Ook kleven er ontzettend veel nadelen aan het pgb. Een pgb is gevoelig voor oneigenlijk gebruik. Bijvoorbeeld door mensen die fraude plegen met hun pgb, of door hulpverleners die achter de schermen de regie over het budget volledig naar zichzelf toetrekken en de zwakkeren in de samenleving via deze weg misbruiken. De fraude en het misbruik door zowel cliënten als hulpverleners heeft men proberen terug te dringen met de invoering van het trekkingsrecht dat door de SVB wordt uitgevoerd. Echter de problemen met deze nieuwe manier van organiseren en de uitvoering daarvan door de SVB stapelen zich nog altijd op.
Regierol van gemeenten
De regie die gemeenten nodig hebben om de jeugdhulp zo goed mogelijk uit te voeren ontbreekt daardoor in grote mate, daar waar het op de inzet van het pgb aankomt. Terwijl de regierol van gemeenten juist zo essentieel is om daadwerkelijk verbeteringen aan te brengen die de fraude door cliënten, het misbruik door jeugdhulpaanbieders en de oneigenlijke inzet van het pgb voor het opvullen van gaten in de inkoop tegengaan.
Van pgb naar pgc
Er is dus meer nodig: van pgb naar pgc. Met het persoonsgebonden contract is er direct contact tussen jeugdhulpaanbieder en gemeente over de financiering van de in te zetten jeugdhulp en krijgt de gemeente beter zicht op de doelmatigheid en effectiviteit van de jeugdhulp. De gemeente wordt zo in staat gesteld de regie over daar waar zij verantwoordelijk voor is daadwerkelijk op zich te nemen. En de cliënt, die kan zich richten op dat wat echt belangrijk is: de touwtjes van het eigen leven en de hulp en ondersteuning die zij daar bij nodig hebben zelf in handen nemen.
