Gemeenten zijn volop bezig de uitvoering van de Participatiewet efficiënt en effectief in te richten. Hierbij doen zich vele vraagstukken voor van strategische en operationele aard. Hoe geven we intergemeentelijke samenwerking inhoud? Hoe zetten we inclusief werkgeverschap om van woorden naar daden? En hoe verbinden we deze transformatie met de andere decentralisaties in het sociaal domein?
Heroriëntatie uitvoering Participatiewet en oude Wet Sociale Werkvoorziening
De gemeente Arnhem nam eind 2016 afscheid van de gemeenschappelijke regeling Presikhaaf Bedrijven (die nu de Wet Sociale Werkvoorziening uitvoert) en besloot een eigen arbeidsontwikkelbedrijf op te zetten. Een heroriëntatie op de uitvoering van de Participatiewet en de oude Wet Sociale Werkvoorziening was hierdoor noodzakelijk geworden voor de LMD-gemeenten. Samen zijn zij de uitdaging aan gegaan om scenario’s te ontwikkelen voor een subregionale uitvoering van de Participatiewet met een sterkere verbinding tussen de beleidsdomeinen economie en participatie.
Arbeidsmarkt houdt niet op bij gemeentegrenzen
Bij de start van het proces was het duidelijk dat gemeentelijke samenwerking op dit beleidsterrein een must is. De arbeidsmarkt houdt nu eenmaal niet op bij de gemeentegrenzen. Werkgevers moeten geen hinder ondervinden van lokale verschillen. Vanuit dit bewustzijn is gekeken naar een slimme uitvoering van de Participatiewet door de LMD-gemeenten.
Bouwstenen voor toetsingskader
Het proces naar een nieuwe uitvoeringsstructuur was een participatief proces met inbreng vanuit regionale werkgevers, onderwijs, overheden, gemeenteraden en cliënten. De eerste vraag: wat vinden we essentieel voor de uitvoering van de Particiaptiewet en waarom vinden we dat?
De verkenning leidde tot een aantal bouwstenen. De bouwstenen zijn verwerkt tot een toetsingskader die als meetlat heeft gefunctioneerd voor de verschillende toekomstscenario’s. Belangrijke bouwstenen:
- zoek de kracht van de lokale en regionale werkgevers. Zij vervullen een cruciale rol bij de uitvoering van de Participatiewet;
- verbind het arbeidsmarktbeleid met het economische beleid in de regio. Door bruggen te slaan ontstaan nieuwe kansen;
- sluit aan bij de sterke punten van de bestaande uitvoering op het terrein van werk en inkomen in plaats van weer wat nieuws te introduceren;
- kies voor maatwerk en ontwikkelmogelijkheden van werkzoekenden en een zorgvuldige transitie van oud naar nieuw; zorg dat de bestaande doelgroep van SW’ers geen nadeel ondervindt van de veranderingen;
- maak een duidelijke verbinding met de andere decentralisaties in het sociaal domein door een integrale toegang.
De Liemerse netwerkorganisatie voor Werk en Participatie
Na de ontwikkeling van het toetsingskader zijn meerdere scenario’s ontwikkeld voor de uitvoering. Deze scenario’s zijn afgewogen op basis van de criteria uit het toetsingskader. In verschillende stakeholdersbijeenkomsten en gemeenteraadssessies zijn de scenario’s besproken. Dit leidde tot een keuze voor de ontwikkeling van een Liemerse Netwerkorganisatie voor Werk en Participatie. De bestaande regionale sociale dienst vormt hier de kern van.
Triple Helix model
Uitgangspunt voor de inrichting van de Netwerkorganisatie is het ‘Triple Helix model’. Dit model is gebaseerd op de samenwerking tussen drie partijen: de overheid, het onderwijs en de ondernemers. Zij zullen samen een agenda maken voor een inclusieve arbeidsmarkt. De regionale sociale dienst zal als Netwerkorganisatie meer dan voorheen investeren in werk en (sociaal) ondernemerschap en in de verbinding naar de lokale toegang van het sociaal domein, maar zij wordt geen nieuwe sociale werkvoorzieningsorganisatie. Inclusief werkgeverschap staat voorop en er wordt onderzocht of in de regio een leerwerkcentrum ontwikkeld kan worden voor scholing en beschut werk.
Het komt nu aan op nieuw perspectief om te zetten in daden. Dat gaat niet vanzelf. Hiervoor is een heldere en inspirerende implementatiestrategie noodzakelijk, gedragen door alle betrokkenen.
Meer weten over de aanpak bij de Liemerse gemeenten? Neem dan contact op met een van onze adviseurs:
