Toen de gemeente Moerdijk (groter dan het dorp Moerdijk, dat de naamgever is van de gemeente) begin 2025 tijdelijk zonder programmamanager nieuwkomers kwam te zitten, ontstond een urgente vraag: wie kan de verschillende opgaven rond nieuwkomers – van opvang tot participatie – samenbrengen in één samenhangende aanpak? De gemeente zocht geen klassiek vervanger, maar iemand die op de rijdende trein kon springen en de volgende stap in de ontwikkeling van de organisatie kon helpen zetten. RadarAdvies werd gekozen om een ervaren programmamanager te leveren. Zo kwam Shermin Amiri in beeld.
“Shermin heeft vooral goed geluisterd en gekeken naar wat er al was. Hij kwam niet binnen met een vooropgezet idee en is tijdens zíjn aanpak een paar keer geswitcht omdat hij dan voelde dat wat hij voor ogen had, niet paste bij ons. Hij heeft echt een unieke aanpak, maatwerk voor Moerdijk, geleverd”- Inge Maas, beleidsadviseur nieuwkomers gemeente Moerdijk
Situatie
Een samenhangend antwoord op vier verschillende nieuwkomersgroepenMoerdijk heeft te maken met vier groepen nieuwkomers: Oekraïners, arbeidsmigranten, statushouders en asielzoekers. De gemeente beschikte al over waardevolle initiatieven voor een AZC, duurzame opvang voor Oekraïners en integrale aanpak arbeidsmigratie. Nu komt elke groep met eigen wettelijke kaders, partners, dynamiek en maatschappelijke verwachtingen dus de uitdaging ligt in het ontwikkelen van één aanpak die recht doet aan verschillen, maar niet versnipperd raakt.
De gemeentelijke ambitie is helder: nieuwkomers moeten onderdeel worden van het gewone leven in de dorpen en stadjes. Dat vraagt om een aanpak waarin inwoners, organisaties én nieuwkomers zelf een rol hebben.
Opdracht
Een programmatische manier van werken neerzettenDe vraag aan RadarAdvies was tweeledig: tijdelijk (functioneel) leidinggeven aan het programma en tegelijkertijd een structuur neerzetten waarmee de gemeente duurzaam verder kan. Nieuwkomersbeleid raakt meerdere teams, wettelijke taken, maatschappelijke partners en financiële stromen. Daardoor is er geen enkelvoudige eigenaar – een karakteristiek kenmerk van een wicked problem.
De opdracht vroeg om:
· structuur en richting
· inhoudelijke scherpte in een politiek gevoelig dossier
· verbinding tussen teams, partners en samenleving
· maatwerk dat aansluit bij de cultuur van de organisatie
Aanpak
Werken vanuit één gedeelde kapstokShermin werkte vanaf dag één met 3 vormen van identificatie (WRR 2007): functioneel, normatief en emotioneel. Niet als theoretisch model, maar als een praktische kapstok waardoor iedereen in de organisatie dezelfde taal ging gebruiken.
· Functioneel: mee kunnen doen (werk, taal, zorg, onderwijs, huisvesting)
· Normatief: gedeelde waarden, rechten en plichten, introductie in Moerdijk
· Emotioneel: verbinding, sociale cohesie, je welkom voelen en gezien worden
Deze kapstok werd de basis voor één integrale set strategische doelen, een programmatafel die domeinen overstijgt en een werkwijze waarin leren en bijsturen normaal is.
“Wicked problems vragen niet om harder sturen, maar om slimmer verbinden. Wanneer professionals, bestuur en inwoners zichzelf als medeeigenaar zien, verandert de opgave van ongrijpbaar naar gezamenlijk hanteerbaar”- Shermin Amiri, senior adviseur RadarAdvies
Het Platform Nieuwkomers Moerdijk
Parallel hieraan bouwde Shermin samen met zijn team aan het Platform Nieuwkomers Moerdijk: een lichte, lerende structuur waarin beleidsadviseurs, uitvoerders, maatschappelijke partners, werkgevers én nieuwkomers zelf samenkomen rond gedeelde opgaven. De keuze voor een platformstructuur was bewust: niet sturen vanuit afzonderlijke projecten en harde KPI's, maar gedeeld eigenaarschap stimuleren en een plek creëren waar partners elkaar ontmoeten. Vanuit deze gezamenlijke basis zullen drie actietafels – functioneel, normatief en emotioneel – vervolgens toewerken naar een gezamenlijke werkagenda, waarin visie, praktijk en verantwoordelijkheid samenkomen.
“Shermin heeft veel bereikt in een relatief korte tijd. Hij zag dat wij een lerende organisatie zijn. We hebben ruimte nodig om te kunnen doen wat nodig is. Samen hebben we gebouwd aan een beweging.”- Inge Maas, beleidsadviseur nieuwkomers gemeente Moerdijk
Resultaat
Een stevig fundament voor de komende jarenIn minder dan een jaar is er in Moerdijk een programmatische basis neergezet waarop de organisatie de komende jaren verder kan bouwen. Het resultaat is niet alleen een document, maar een gedeelde manier van denken en werken. De gemeente beschikt nu over:
· strategische doelen die organisatiebreed worden herkend en gedragen
· een programmatische structuur die stevig is ingebed in de lijnorganisatie
· een duidelijke en gedeelde kapstok waarmee beleid, uitvoering en partners dezelfde richting op bewegen
· gemeenschappelijk taalgebruik tussen professionals, bestuur, maatschappelijke organisaties en de samenleving
· een domeinoverstijgende programmatafel die werkt vanuit één koers
· een platformgedachte die zorgt voor gedeeld eigenaarschap, gezamenlijke verantwoordelijkheid en een lerende manier van samenwerken
Het fundament ligt er. De komende fase draait om uitvoering, verdieping en het verder verankeren van deze werkwijze in het reguliere werkproces, zodat nieuwkomers niet een afzonderlijke doelgroep zijn, maar nieuwe inwoners die volwaardig kunnen meedoen in Moerdijk.
