5 tips met voorbeelden voor meer kansengelijkheid in gemeenten

Denk je dat jouw gemeente effectiever kan zijn om kansengelijkheid te vergroten? Zodat meer mensen minder negatieve gevolgen ervaren van kansenongelijkheid? Neem onze tips ter harte en zet lokaal de slimste stap in een inclusievere richting.

Tip 1: start met een quickscan inclusie 

Alleen met goed inclusief beleid krijgen meer mensen de kans om echt mee te doen. Onzeker of jouw gemeente de beste stappen zet voor de toekomst? Wij kunnen het lokale beleid en de lokale aanpak voor je evalueren. Hierna maken we een quickscan die concrete verbeterpunten laat zien. Cruciaal voor daadwerkelijke resultaten. 

Voorbeeld: quickscan gemeente Amstelveen 
Voor de gemeente Amstelveen voerden we een quickscan uit naar inclusie en antidiscriminatie. We deden literatuuronderzoek en hielden interviews met inwoners en vertegenwoordigers van gemeenschappen en de gemeente. Uitkomst: door heldere doelen met concreet geformuleerde resultaten kunnen er lokaal betere stappen worden gezet.  

Tip 2: maak een inclusieagenda en voer deze uit 

Het VN-verdrag Handicap dat Nederland heeft ondertekend, verplicht gemeenten tot het opstellen van een inclusieagenda. Een inclusieagenda is een proactief middel om mensen met een beperking optimaal mee te laten doen. De inclusieagenda is de kapstok voor beleid dat is gebaseerd op een duurzaam uitvoeringsprogramma. Integraal. Met aandacht voor verschillende domeinen, zoals: 

  • onderwijs 

  • gezondheid 

  • dienstverlening 

  • digitalisering 

  • woningmarkt 

  • arbeid/ondernemers 

  • energietransitie 

  • vrije tijd 

Begin bij het begin 
Organiseer gesprekstafels met inwoners, vertegenwoordigers van gemeenschappen en partners. Bepaal samen de: 

  • meest urgente thema’s 

  • prioritering van de thema’s 

  • concrete acties voor de thema’s 

Kom daarna met alle stakeholders tot een praktisch uitvoerbare inclusieagenda. Geen tijd? Geen overzicht? Geen nood. Wij kunnen helpen. Weet je meteen zeker dat het een objectieve agenda wordt. Kun je daarna aan de slag met de uitvoering. Doen is waar het uiteindelijk om gaat! 

Voorbeeld: Haagse Inclusie Agenda  
Voor de gemeente Den Haag ontwierpen we een proces om in cocreatie met inwoners, gemeente, instellingen en ervaringsdeskundigen de input voor de Haagse Inclusie Agenda te verzamelen. Onze aanpak: 5 groepssessies, individuele interviews en een documentanalyse. Het resultaat: een integrale beleidsagenda voor de volgende 3 jaar. 

Tip 3: vorm met alle stakeholders een brede alliantie 

Houd grip op het inclusieproces. Stuur op het behalen van doelen die inclusie bevorderen. Zorg voor een brede alliantie met alle stakeholders, ook met inwoners! 

Een brede alliantie heeft: 

  1. een betrokken procesregisseur 

  2. uitgangspunten die voor iedereen helder zijn 

  3. een overeenkomst waarin gezamenlijke afspraken staan 

Voorbeeld: alliantie ondersteuningsaanbod gemeente Amsterdam 
Voor de gemeente Amsterdam stelden we een ondersteuningsaanbod op voor zo’n 100 maatschappelijke organisaties op het gebied van diversiteit en inclusie. Doel: het stimuleren van duurzame samenwerking om activiteiten te organiseren die bijdragen aan een meer verbonden stad en het tegengaan van uitsluiting of achterstelling van groepen. Uitkomst: tientallen maatschappelijke organisaties die voor het eerst samenwerken aan een inclusiever Amsterdam. 

Tip 4: bied inwoners de kans om te re-bubbelen 

Je omgeven met gelijkgestemden is prettig en dat moet ook zo blijven. ‘Leven in je eigen bubbel’ is een veelgehoorde uitdrukking. Maar als je te veel in jouw eigen bubbel blijft hangen – en er te veel vooroordelen op nahoudt – dan doet dat de groei naar een inclusievere samenleving geen goed. Re-bubbelen gaat over deel uitmaken van meerdere bubbels. 

Faciliteer laagdrempelige ontmoetingen tussen inwoners 
Ontmoetingen om te re-bubbelen gaan een stap verder dan alleen ontmoeten. Inwoners leren hoe deel uit te maken van meerdere bubbels en ontwikkelen zo meer begrip voor andere inwoners in hun buurt of gemeente. Het resultaat: inwoners bevorderen zélf inclusie. 

Voorbeeld: kennisnetwerk herdenking slavernijverleden 
Steeds meer gemeenten doen onderzoek naar het eigen aandeel in de slavernij om zich zo te verhouden tot een donker verleden. Kennis van dat verleden is één, maar er vervolgens op gepaste wijze met inwoners aandacht aan besteden is niet eenvoudig. Wij geven gemeenten de gelegenheid om elkaar rondom dit thema te ontmoeten. Zo hoeft niet iedere gemeente het wiel uit te vinden hoe hun inwoners te laten re-bubbelen, in dit geval ten aanzien van ons gedeelde slavernijverleden. 

Tip 5: zet mediation in 

Door mediation te faciliteren draag je als gemeente bij aan een betere basis voor respectvolle omgangsvormen. Dit draagt weer bij aan een inclusievere samenleving. Als we willen dat iedereen meedoet, moeten we ook in deze 2 situaties de verschillende groepen bij elkaar weten te krijgen: 

  1. spanningen of wantrouwen tussen burgers en overheid 

  2. spanningen of wantrouwen tussen groepen binnen de samenleving 

Neem spanningen weg door een mediator in te zetten 
Mediator Maarten van de Donk is expert op het gebied van inclusie, polarisatie en democratie. Maarten: “Mensen vanuit verschillende achtergronden reageren verschillend op situaties. Dit kan leiden tot misverstanden en zelfs angst. Het is goed om als onafhankelijke derde persoon het gesprek aan te gaan met mensen en groepen om spanningen weg te nemen.” 

Kunnen we jouw organisatie helpen met het stimuleren van kansengelijkheid? Bel of mail Mirte
Mirte Loeffen